REMBRANDTPLEINTHEATER, ZAAL 1, REMBRANDTPLEIN 11-15 (1966-1986)

70mm vertoning 1969, met twee Philips DP70 projectoren, op circa 14x7 meter scherm. 
Architect: F.J.E. Dekeukeleire (1966), Ronald Hooft (1987, verbouwing tot Escape).
Exploitanten: Nationale Bioscoop Ondernemingen (1966-1976), Cineac-Tuschinski BV & Tuschinski-Maatschappij (vanaf 1977). Verbouwd tot Escape discotheek.

INLEIDING

Ongeveer tegelijk met Bellevue opende een tweede luxe bioscoop met 70mm projectoren. Voor het Rembrandtpleintheater werd een jaar verbouwd achter een bestaande gevel met een lang theater en horeca verleden. Ooit was het onder meer bioscoop Mille Colonnes en later Heck's Lunchroom, links van Cafe De Kroon (rechts van De Kroon stond tot 1943 een andere Rembrandt bioscoop). "Aan de gevel mocht van de gemeentelijke schoonheidscommissie niets worden veranderd. Het exterieur dateert al van 1922 toen het oorspronkelijke etablissement uit 1875 is verbouwd... In de projectiezaal daalt de vloer van achteren naar het midden toe en loopt dan weer steil op naar de perspectivisch gebogen theaterlijsten, die het projectiedoek omsluiten. Het scherm van veertien bij acht meter uit één stuk is afkomstig uit de Verenigde Staten en heeft een hoge reflectie... De projectieapparatuur is ingesteld op alle gangbare formaten film van 35mm tot 70mm" [Parool, 30-8-1966]. De rode baksteengevel uit 1922 bleef weliswaar gehandhaafd maar onzichtbaar achter witte bekleding.

"Het Rembrandtpleintheater wordt een zeer luxe theater... Het wordt een marmeren entree. Zoals ook de toiletten geheel in marmer worden opgetrokken... Wie te vroeg is kan brede trappen op om in een foyer met een oppervlakte van 200 vierkante meter een kop koffie te drinken. Via vier grote raamvlakken heeft de bezoeker een uniek uitzicht op het levendige Rembrandtplein" [Vrije Volk, 14-7-1966]. De zaal had licht beige wanden met donkere pilasters, twee tinten rood tapijt, een donkerblauw plafond en oranje geblokte gordijnen. De extreem lange zaal was 14x40 meter van Rembrandtplein tot aan de Amstel en telde 804 plaatsen met inbegrip van balkon. Volgens W.J.F. van Ewijk (directeur samen met Piet Meerburg) was er projectie mogelijk tot 14x7 meter en was de zaal zo hoog dat het scherm wel 10 meter hoog had kunnen worden [Vrije Volk, 14-7-1966, zie ook zaal in aanbouw op beeldbank Nationaal Archief]. 

Augustus 1966 werd geopend met HOW TO STEAL A MILLION op 35mm. "Of de sterrenmuur al te bezichtigen was of überhaupt er ooit te zien is geweest, is onbekend. Het plan was dat alle filmsterren die het [première]theater zouden bezoeken een gipsafdruk van hun hand zouden maken, net als in Hollywood. Daarvan zou dan een bronzen afgietsel worden gemaakt" volgens Richard van Bueren [Saturday night at the movies]. Er stonden echter vijf bronzen handafdrukken - van Gila Golan, Harold Sakata, Peter Yates, Mel Ferrer, 'Audrey Hepburn' - en te wenig voor expositie, in het kantoor van bedrijfsleider Ben van Delden (voorheen van Nederlands eerste 70mm bioscoop Asta Den Haag). In 2015 schonk hij deze aan Eye Filmmuseum met de toevoeging dat Hepburn's afdruk van een stand-in was nadat Audrey een bezoek had toegezegd en geannuleerd, volgens Ben van Delden in 2015. Operateurs waren onder meer Rinus Hoogeboom (tussen 1966-1976) en Ben de Graaf.

Rembrandt kreeg twee nieuwe Philips DP70 projectoren. Er is nooit voor 70mm geadverteerd maar het Bellevue logboek gaf uitsluitsel, omdat zij van Rembrandtpleintheater een 70mm kopie overnamen van HELLO, DOLLY! Tussen 1978-1980 volgden weliswaar reprises van films die ook op 70mm zijn uitgebracht (BATTLE OF THE BULGE, DOCTOR ZHIVAGO, een "nieuwe kopie" van THE WILD BUNCH, THE SOUND OF MUSIC). Maar HELLO, DOLLY! was de enige 70mm projectie volgens Bellevue operateur George Schuller [zie ook beeldbank Nationaal Archief].

Zie voor de latere ontwikkelingen ook de tekst achter het volgende vertoningsoverzicht.

REMBRANDTPLEINTHEATER 70MM VERTONING

18-12-1969: HELLO, DOLLY! Première, 13 weken.
Vooraf draaide de 70mm short MICHELANGELO / THE ARTIST WHO DID NOT WANT TO PAINT. Drievoudige 70mm première, tevens in Den Haag Asta en Rotterdam Cinerama. "De opbrengst van de drie voorstellingen was bestemd voor de Hart Stichting in het kader van een puzzelactie, welke het ochtendblad De Telegraaf ten behoeve van de Hart Stichting voert" ['Film', januari 1970]. Van het zaalpubliek werden "door Fox Movietone nieuws opnamen gemaakt van mensenmassa's; er zijn een aantal personen in close-up genomen. Zij die zichzelf zondagavond in het filmpje herkennen als de man of vrouw, jongen of meisje in close-up, ontvangen een waardebon van f 50,-" volgens een advertentie [Telegraaf, 4-3-1970]. Ben van Delden herinnert zich dat "de producent er op stond dat achter het woord HELLO een komma moest staan. Met dat soort futiliteiten kreeg je in die tijd ook te maken".

BESLUIT

Rembrandt werd "sinds 1982 steeds vaker gebruikt voor bingo en hoorcolleges" [Cinemacontext.nl]. Op 24-7-1986 sloot het theater stilzwijgend. De DP70 projectoren gingen naar Dick Moesker's Openluchtbioscoop. "Toen wilden wij WEST SIDE STORY gaan draaien in Delft. De film was CinemaScope, en ik kon er nergens een scherm voor huren. Maar de Rembrandtplein bioscoop in Amsterdam ging dicht, daar hing een groot scherm en ik kon het kopen. En er stonden ook twee projectoren, die kon ik er voor weinig bij krijgen" volgens Dick Moesker [Passie voor cinema, 2012]. Later werd hiermee SKY OVER HOLLAND in 70mm op de Uitmarkt vertoond, volgens operateur Nico Komen in 2007. In 1987 opende hier met Escape een van Amsterdams grootste discotheken voor 1100 bezoekers. "De broers Poppes [kochten] het Rembrandtplein Theater en verbouwden het tot een van de pijlers van het Amsterdamse nachtleven. Een grootse opening, in heel Europa live te zien op Sky Channel, luidde het begin van de Escape in" [volgens Liesbeth Strobbe op escape.nl]. Na een restyling begin deze eeuw bleven de pilasters gehandhaafd, de vroegere projectiecabine is herkenbaar aan een verhoogd platform aan de kant van het Rembrandtplein en er is nu digitale projectie. "Zo is er een gigantisch LED-systeem waarop de meest bijzondere visuals en adembenemende lichtshows worden gerealiseerd. In 2007 sleepte de Escape Lounge, mede dankzij het indrukwekkende LED-plafond, de award voor Best Use of Technology in de wacht" [Spits, 9-6-2011]. Ook het IDFA-festival gebruikte de zaal tijdens talkshows. De voormalige foyer is nu Ritz grand café waar tientallen filmsterportretten aan de wand herinneren aan weleer en nog steeds bestaat het uitzicht vanaf de eerste verdieping. De rode baksteengevel boven Escape blijft onzichtbaar en daarop prijkt sinds december 2006 het toen grootste videoscherm van Europa met 15x7,5 meter.