AFFICHE
Widescreen & 3-D Film Formats. - London : British Kinematograph, Sound and Television Society, 1994 (affiche met afbeeldingen plus onderschrift van breedbeeldframes 16mm, 35mm, 50mm, 51mm, 56mm, 63mm, 75mm, waaronder 65mm en/of 70mm Panoramica 1914, MGM Reallife 1930, Fox Grandeur, WB Vitascope, VistaVision, 3-strip Cinerama to 70mm, Single Lens Cinerama 1963-1966, Super Technirama unsqueezed, Todd-AO 1955, Todd-AO compensated 70mm print, Super Panavision 1959, MGM Camera 65, Ultra Panavision, Panavision blowup, 70mm Single Film 3-D Formats, Dynavision, Wonderama Arc-120, Imax, Omnimax, enz. Ook verschenen affiches: Film Gauges and Soundtracks, 1992. Current Film Formats for Cinema and Television, circa 199?).
BOEKEN
L. Claassen. Grootbeeldprojectie. Beeld en geluid bij de filmprojectie op nieuwe wegen. - Amsterdam : Instituut voor Opleiding van Technisch Bioscooppersoneel, [1955] (waaronder CinemaScope, 70mm).
D.C. Reyendam [red.]. Handboek der bioscooptechniek, deel 1, practijk en brandbeveiligingsvoorschriften. - Amsterdam : Instituut voor Opleiding van Technisch Bioscooppersoneel, 1957 (waaronder Cinerama, Todd-AO).
Philips DP70 Universele 70/35mm filmprojector. Philips, 1960 (brochure).
Planning a cinema. - Eindhoven : Electro-Acoustics Division of Philips, 1964 (theorie voor bioscoopbouw en inrichting waaronder CinemaScope en 70mm).
Kurt Enz. Filmprojektoren, Filmprojektion. - Leipzig : Fotokinoverlag, 1965 (theorie handboek uit DDR, oa 70mm).
James L. Limbacher. Four aspects of the film. - Brussel & Brussel Inc., 1969 (Color, Depth, Sound, The Avant-Garde. Appendix Widescreen Films 1900-1967).
Michael Wysotsky. Widescreen cinema and stereophonic sound. - London : Focal, 1971 (waaronder CinemaScope, Todd-AO, Super Technirama, Cinerama, Sovscope, Kinopanorama).
Robert E. Carr & R.M. Hayes. Wide screen movies, a history and filmography of wide gauge filmmaking. - Jefferson [et al.] : McFarland, 1988 (waaronder uitvoerige filmografie, zie ook uitvoerige correcties online film-tech.com/warehouse/tips/WSMC20.pdf).
Adriaan Bijl. The importance of Panavision. - Utrecht : Rijksuniversiteit, 1991 (waaronder Super Panavision).
Michel Gyory & Gabriele Glas. Statistics on the film industry in Europe. - Brussels : The European Center for Research and Information on Film and Television, 1992 (waaronder Netherlands 1950-1990: population, age distribution of population, infrastructure, attendance, average ticket price, gross box-office receipts, profitability of cinemas, supply of films - new films, distribution of box-office receipts according to the country of origin, index of performance by country of origin).
Guus Luijters. Voormalige Amsterdamse bioscopen. - Amsterdam : De Kans, 1992 (waaronder Du Midi, Flora, Nöggerath, Rembrandtplein).
Filmlijst Nederlandse Filmkeuring : overzicht van door de Nederlandse Filmkeuring gekeurde films van januari 1977 tot en met december 1995. - Rijswijk : Nederlandse Filmkeuring, [1996?] (alfabet met filmtitel, distributeur/aanvrager, lengte in minuten, leeftijd, keuringsjaar met nummer).
Henk Berg. Over stalles en parket : Rotterdam en het witte doek : een populair-historisch overzicht van de Rotterdamse en Schiedamse bioscopen 1896-1996. - Rotterdam : Ad. Donker, 1996 (waaronder hoofdstuk 'Het Cinerama-driebandensysteem' over Cinerama Rotterdam).
The Network 1996-1997. - Paris : Europa Cinemas, 1996 : 545 screens, 231 cinemas, 126 towns, 33 countries. Almanak met uitvoerige informatie over aangesloten filmhuizen waaronder met 70mm projectie in Bulgarije (Varna: Festival & Congress Centre), Tsjechie (Brno: Scala), Frankrijk (Rennes: Cine TNB Louis Jouvet. Strasbourg: Odyssee), Duitsland (Essen: Eulenspiegel), Luxemburg (Utopia), Nederland (Amsterdam: Desmet), Noorwegen (Tromsø: Tromsø Kino), Verenigd Koninkrijk (Edinburgh: Filmhouse. Glasgow: Glasgow Film Theatre. London: Lumiere). De website opvolger europa-cinemas.org/en is beknopt en zonder projectieformaat, waaronder Eye.
Richard van Bueren. Saturday night at the movies, het grote Amsterdamse bioscopenboek, A-D. - Oss : Ncad, 1996 (encyclopedie van alle afzonderlijke bioscopen, deel 1).
Richard van Bueren. Saturday night at the movies, het grote Amsterdamse bioscopenboek, E-Z. - Amsterdam : Lecuona, 1998 (encyclopedie van alle afzonderlijke bioscopen, deel 2).
Cinerama theatres worldwide; including CineMiracle, Kinopanorama and D-150; 20th edition. - Disley : International Cinerama Society, 1997 (index van 3-strip en 70mm Cinerama bioscopen).
Johan Wolthuis [red.]. Film presentation for the 21st century, 70mm super definition cinema. - Arnhem : International 70mm Publishers, 1999 (waaronder beknopte westerse filmografie).
Torkell Saetervadet. The advanced projection manual, presenting classic films in a modern projection environment. - Brussels : FIAF ; [et al.], 2006 (waaronder 70mm).
Thomas Leeflang. Play movie, de bewogen geschiedenis van het bewegend beeld. - Soesterberg : Aspekt, 2006 (waaronder Cinerama, CinemaScope, VistaVision, Todd-AO, Cinema-180, Imax).
Bob Logger [red.]. Theaters in Nederland sinds de zeventiende eeuw. - Amsterdam : Theater Instituut Nederland [et al.], 2007 (waaronder Desmet, Nöggerath, Tuschinski).
Thomas Leeflang. Verstomde films, verdwenen Amsterdamse bioscopen. - Soesterberg : Aspekt, 2008. - Herdruk: The end, de teloorgang van de Amsterdamse cinema. - Hilversum : Blotto, 2012 (waaronder - niet verdwenen - Tuschinski).
Ellemieke Visser [red.]. Jaarboek 2008, Nederlandse Vereniging van Bioscoopexploitanten & Nederlandse Vereniging van Filmdistributeurs. - Amsterdam : NVB-NVF, 2008 (waaronder statistiek, bioscoopalmanak met projectieformaten).
XYZ van Amsterdam. - Amsterdam : Selexyz Scheltema, 2008 (encyclopedie waaronder Bellevue, Calypso, City, Desmet, Du Midi, Filmmuseum, Flora, Nöggerath, Rialto, Tuschinski).
Gabriele Jatho [red.]. 70mm, bigger than life / hrsg. von der Deutschen Kinemathek. - Berlin : Bertz+Fischer, 2009 (Berlinale festivalpublicatie waaronder - ook Sovjet en DDR - filmografie).
Johan Wolthuis [red.]. Digital & 65mm, today's technology for tomorrow's cinema, history and development of 70mm. - Arnhem : International 70mm Publishers, 2010 (waaronder hoofdstukken over Europa en Azië door Jan-Hein Bal, en beknopte Europese filmografie, zie 70mmpublishers.nl/index.html).
Films shot in 70mm : Film Guide - Memphis : Books LLC, 2010, 124 p. (onevenwichtige selectie hoofdstukken uit Wikipedia, voornamelijk westerse films vanaf 1955: hoofdfilms en shorts, origineel, hybride deels 70mm en blowups, breedbeeld en 3D, projecten).
Frans Westra. Passie voor cinema, ruim veertig jaar pionieren in het voetspoor van de Filmliga. - Amsterdam : International Theatre & Film Books, 2012 (encyclopedische geschiedenis van afzonderlijke filmhuizen in tientallen steden via interviews waaronder Amsterdam Desmet, Filmmuseum, Rialto, Rotterdam Cinerama).
Johan Wolthuis [red.]. The Cinerama story, cinema without borders. - Arnhem : International 70mm Publishers, 2012 (waaronder Soviet Kinopanorama Films door Jan-Hein Bal, Opening Rotterdam Cinerama Theatre, The Michael Todd of the Netherlands, Dutch Advertisements, IT'S A MAD, MAD, MAD, MAD WORLD, zie 70mmpublishers.nl/index.html).
Jan Theun van Rees. Verborgen stad : culturele instellingen op de schop, Amsterdam 2003-2012. - Amsterdam : Onewallaway, 2013 (fotoboek over musea, theaters, bioscopen in de steigers waaronder Bellevue, Calypso, Eye).
Johan Wolthuis [red.]. Widescreen History: CinemaScope, Cinerama, Cinemiracle, Kinopanorama, CinemaScope 55, VistaVision, Super Technirama 70, Panavision Super 70mm, Todd-AO, MGM Camera 65, Dimension 150, Showscan, Imax/Omnimax. - Arnhem : International 70mm Publishers, 2014 (waaronder: USSR international coproductions in 35/70mm Sovscope door Jan-Hein Bal, zie 70mmpublishers.nl/index.html).
David Cleveland & Brian Pritchard. How films were made and shown : some aspects of the techical side of motion picture film 1895-2015. - Manningtree : David Cleveland, 2015 (waaronder Cinerama, 70mm, Stereo-70).
Frans Westra [hoofdred.]. 100 jaar branchevereniging van bioscopen in Nederland : van Nederlandse Bioscoopbond naar Nederlandse Vereniging van Bioscopen en Filmtheaters. - Amsterdam : NVBF, 2018 (encyclopedische geschiedenis waaronder Piet Meerburg, Bioscoopprojectietechniek, De Filmoperateur, Architecten, statistiek enz.).
Martin Koolhoven & Ronald Simons. Cinema Egzotik 2009-2019. - Amsterdam, Eyefilm, 2019 (Eye thema-programmering).
Harry Hosman [samenstelling]. Haarlem filmstad : films, bioscopen, studio's, locaties, filmmakers, sterren. - Eindhoven : Lecturis, 2019 (waaronder hoofdstukken over 70mm bioscopen Lido en Palace).
Jim Slater & Grant Lobban. All Shapes and Sizes, An illustrated history of film in cinema and television. - Andrews : AG Books, 2019 (filmtechniek geschiedenis waaronder The Historical Background of Colour Film Processes. Restoration, Aspect Ratios).
Paolo Cherchi Usai, Spencer Christiano, Catherine Surowiec & Timothy Wagner. The Art of Film Projection, A Beginner's Guide. - Rochester : George Eastman House, 2019 (hoofdstukken The Print. The Projector. Environments. Film Identification. Film Inspection. Preparing for the Show. The Final Touch: Pre-Focus. The Show [Basic Practices for the Projectionist. Troubleshooting]. Cleaning and Maintenance. Nitrate Film Projection. Ook Aspect Ratios, maar geen 70mm).
Jeroen Huijsdens [hoofdred.]. Alles is film : achter de schermen bij de Nederlandse filmwereld. - Amersfoort : Stichting Alles is Film, 2019 (hoofdstukken over Productie, Distributie, Vertoning, waaronder bioscopen, filmhuizen, bioscooptechniek beeld en geluid, Eye Filmmuseum).
Jan van Houten, Romy van Krieken, Robbert Blokland [eindred.]. Theater Tuschinski 100 jaar : het mooiste filmpaleis ter wereld. - Rotterdam : Kyosei, 2021 (waaronder interview met operateur Ad van Bruggen).
TIJDSCHRIFTEN
NWC:
-Nieuw Weekblad voor de Cinematografie. 1922-1964 (door Koninklijke Bibliotheek gedigitaliseerd, tot en met 1949 ook online delpher.nl/nl/tijdschriften/results?query=%22nieuw+weekblad+voor+de+cinematografie%22&page=1&maxperpage=50&sortfield=datedesc&coll=dts).
-Weekblad voor de Cinematografie. 1965-1976.
NBB en opvolgers:
- Officieel Orgaan van den NBB. 1953-1954 (vanaf 1953 met breedbeeld artikelenseries als De derde dimensie, New look, Technisch rapport enz.).
- Film, Orgaan van de Nederlandse Bioscoopbond. 1955-1993.
- Holland Film Nieuws, Stichting Holland Film Land. 1994-2012.
Alles ook online film-bioscoopbranche.nl/.
Weekprogramma bioscopen Amsterdam. 1955-2020?.
NBB - Nederlandse Bioscoopbond, Persberichten. 1962-1989 (eerst met nieuwsberichten maar vanaf 1970 overzicht van premières en "prolongaties in grote en middelgrote steden" met distributeur, bioscoop en tussen 1974-1980 ook eventueel 70mm formaat, maar onvolledig).
Vanaf 1994 voortgezet door NFC - Nederlandse Federatie voor de Cinematografie. Zie ook Vrije Circuit Persberichten vanaf 1975 met filmhuis programma's (voortgezet in De Filmkrant vanaf 1981).
Journal of the SMPTE, Society of Motion Picture and Television Engineers. Geraadpleegd vanaf 1962 (zie ook fulltext artikelenindex met samenvattingen vanaf 1916 op journal.smpte.org/).
The 70mm Newsletter. 1988-2005 (voortgezet als in70mm.com/index.htm, waaronder incidentele oudere artikelen vanaf 1994 op in70mm.com/library/index.htm).
Cinema Technology. 1988-heden (bioscoopvakblad, ook deels online vanaf 2007 issuu.com/cinematechnology).
Skrien. Februari 2007-Januari 2009 (met rubriek Het doek is gevallen, door Roloff de Jeu, over oude bioscopen waaronder City Amsterdam, Royal Heerlen, Thalia Rotterdam).
Holland Film Nieuws. (bioscoopvakblad, na registratie ook online vanaf februari 2012, hollandfilmnieuws.nl/magazine/).
ARTIKELEN (meer op delpher.nl)
35MM CINEMASCOPE, CINERAMA, MULTISCREEN
De derde dimensie, een verslag van de laatste ontwikkelingen. Offficieel Orgaan van den NBB, 30-4-1953 (waaronder Todd-AO, CinemaScope, aflevering van artikelenreeks tussen 1953-1954, ook online film-bioscoopbranche.nl).
Rotterdam ziet het breed met 'Cinerama' : in anderhalf jaar anderhalf miljoen bezoekers [Volkskrant?], 10-2-1962.
Gratis Cinerama verkocht voor ruim een miljoen : 3 jaar geleden gekregen. [Volkskrant?], 19-1-1963 (Rotterdam Cinerama exploitatie opkoop door The Robin International Cinerama Corporation in New York).
Wat is nu precies 'Heraclorama'? Filmwereld nog gereserveerd tegenover 'nieuwe uitvinding'. Investering te duur voor kleine filmtheaters. Volkskrant, 21-6-1963 (presentatie in Frankrijk).
Echte Cineramafilms komen terug in Cinerama-theater. Havenloods, 23-9-1971 (Rotterdam).
Tjitte de Vries. Kwart eeuw geleden begon Cinerama in Rotterdam. Vrije Volk, 13-7-1985.
Frank de Neeve. Ogen te kort met Barco Escape. Holland Film Nieuws, oktober 2016 (Tilburg Euroscoop zaal 6, digitaal multiscreen).
Cinerama adventure (documentaire over 3-strip Cinerama digitale restauraties, Eye filmaankondiging 2018, online eyefilm.nl/nl/whats-on/cinerama-adventure/264503).
Kinepolis introduceert ScreenX in Nederland. Holland Film Nieuws, augustus 2019, (Utrecht zaal 5, digitaal multiscreen, ook online hollandfilmnieuws.nl/nieuwscategorieen/techniek/exclusief-kinepolis-introduceert-screenx-in-nederland/).
Jeroen Huijsdens. Omringd door beeld : Kinepolis Jaarbeurs eerste bioscoop in Nederland met ScreenX-zaal. Holland Film Nieuws, december 2019 (Utrecht zaal 5, digitaal multiscreen).
PHILIPS DP70 PROJECTOR
Jan Jacob Kotte. Een bioscoopprojector voor 70mm- en voor 35mm-film. 778.554.1. Philips Technisch Tijdschrift, november 1955 (DP70).
Filmoperateur: de man die uw avondje-uit regisseert. - Brabants Dagblad, 7-12-1961 (verslag over een operateur in niet genoemde 70mm bioscoop, met foto's van DP70).
Gouden Oscar plaquette voor Philips. 'Film', maart-april 1963 (DP70, ook online film-bioscoopbranche.nl).
Photokina 1966 Keulen 1-9 oktober. 'Film', november-december 1966 (DP75, ook online film-bioscoopbranche.nl).
Mike Taylor. The Philips DP70. Rewind, Official Magazine of the Projected Picture Trust, 148, Autumn 2015.
Philips DP70 projector in de entree van Centrum Hofdael. Geldrop, Centrum Hofdael, 2018 (permanente expositie, online hofdael.nl/philips-dp-70-projector-in-entree-centrum-hofdael/).
And the Oscar goes to... Philips : Anton Kotte over de legendarische en Oscar-winnende filmprojector DP70. Eindhoven, Philips Museum, 2018 (online philips.nl/a-w/philips-museum/verhalen/and-the-oscar-goes-to.html).
Bart-Jan van Rooij. Hoe een Philips-uitvinding in 1963 een heuse Oscar kreeg. Eindhovens Dagblad, 1-3-2018 (tijdelijke expositie in Philips Museum, ook online ed.nl/philips/hoe-een-philips-uitvinding-in-1963-een-heuse-oscar-kreeg~a4143a7c/).
55th Anniversary of the DP70 Academy Award, the exhibition "And the Oscar goes to... Philips", 2 March to 13 May, 2018, Philips Museum, Eindhoven, Holland, online (in70mm.com/news/2018/dp70_1656/uk/index.htm?ct=t(in70mm_January_2018)).
Thomas Hauerslev. Pilips DP70, the Todd-AO projector : Thomas Hauerslev details the history of one of the most remarkable film projectors of all time. Rewind, Official magazine of The Projected Picture Trust, 166, Spring 2020.
HAFBO'S SUPER TECHNIRAMA
Het Technirama systeem. 'Film', juni-juli 1958 (ook online film-bioscoopbranche.nl).
Grote films, Bronston films. NWC, extra editie, 21-12-1962 (Hafbo special).
Hafbo sluit belangrijke overeenkomst. NWC, 30-10-1964 (met MGM).
Rob du Mée. Interview met Paul Kijzer, producent en distributeur. Skoop, juni 1964.
SHORTS EN NEDERLANDSE FILMS
Cinerama-miljonair wil filmen in Brazilie : regie Herman van der Horst - hoofdrol Hans Kaart. Volkskrant, 26-1-1963 (ongerealiseerd Technirama project VIJF KRUISEN VOOR DE EEUWIGHEID).
FORTRESS OF PEACE, fascinerende film van John Fernhout. NWC, 7-5-1965 (voorvertoning in Metropole Den Haag).
Pim de la Parra & Wim Verstappen. John Rosinga. Skoop, juni 1965 (interview).
Expo 67 special issue, film at the Canadian world's fair. American Cinematographer, augustus 1967 (waaronder PLACE TO STAND, SKY OVER HOLLAND, en MOTION).
ON PARADE: eerste Philipsfilm in Todd-AO. Philips Koerier, oktober 1969.
Freek Dozy. Film is terug als kermisattractie. NBF-Bulletin, mei 1978 (Cinema-180).
Sandra van Beek. Cinema 180, de veiligste achtbaan van de kermis. Skoop, april 1979.
Jan van Meerten. Onbegrensde suggestie, de eerste Nederlandse Omnimax grootbeeld produktie. Film en tv-maker, november 1985 (PICTURE HOLLAND).
Mark van den Tempel. 'Als Daguerre dat eens kon aanschouwen...' The Mutoscope & Biograph Company als voorloper van het bioscoopjournaal in Nederland. Jaarboek Mediageschiedenis 8 ; honderd jaar film in Nederland: het begin. - Amsterdam : Stichting Beheer IISG ; Stichting Mediageschiedenis, 1997 (68mm formaat).
Jan Michiels. THE STRAW THAT BREAKS THE CAMELS BACK: Imax-film groot in beeld en geluid. Video & Audio Report, december 2000.
BIOSCOPEN BUITEN AMSTERDAM (selectie)
Demonstratie van Todd-AO te Scheveningen. Nieuwe Rotterdamse Courant, 14-6-1957 (shorts in Kurhaus).
Todd-AO filmprojectie verbluffend suggestief. Utrecht Nieuwsblad, 21-6-1957 (shorts in Kurhaus Scheveningen).
Den Bosch krijgt Todd-AO theater, Volkskrant, 23-7-1960 (Parade).
Parade bioscoop te Den Bosch kreeg Todd-AO. 'Film', augustus-september 1960 (ook online film-bioscoopbranche.nl).
Thalia krijgt 70 millimeter-apparatuur. Vrije Volk, 9-8-1960 (Rotterdam).
Steeds bredere films, 70mm installaties in Den Haag en Rotterdam. Tijd, 10-8-1960 (Den Haag Metropole, Rotterdam Thalia).
In herboren Luxor: Amerikaanse CAN-CAN film volgens Todd-AO systeem, premiere voor de Noordelijke provincies. Nieuwsblad van het Noorden, 16-6-1961 (Groningen).
Trianon 'brengt' grote films. Leidsch Dagblad, 16-8-1961 (70mm in Leiden, online leiden.courant.nu/issue/LD/1961-08-16/edition/0/page/3?query=70mm%20film&period=1960%20-%201969&sort=issuedate%20ascending).
Vanavond in Den Haag: Koninklijk bezoek aan LAWRENCE OF ARABIA in nieuwe bioscoop. Algemeen Handelsblad, 25-9-1965 (Den Haag Euro Cinema, ook online delpher.nl/).
Vanaf morgen in Cinema Palace : de werkelijkheid kan niet werkelijk genoeg zijn. Nieuwe Haarlemsche Courant, 28-9-1961 (DP70 installatie in Haarlem met SPARTACUS 70mm).
LAWRENCE is wel even een zwaardere til! Nieuwsblad van het Noorden, 19-10-1963 (Groningen Camera).
Cinerama maakt plaats voor Todd-AO. Vrije Volk, 7-8-1964 (Rotterdam).
Cinerama wordt nu Todd-AO. Parool, 8-8-1964 (Rotterdam).
Produktie van Samuel Bronston volgens nieuw systeem in Cinerama. NWC, 8-1-1965 single-lens CIRCUSWORLD in Rotterdam).
Eerste Cineramafilm over Nederland : voor wereldtentoonstelling in Montreal. Leidsch Dagblad, 19-2-1966 (SKY OVER HOLLAND, online leiden.courant.nu/issue/LD/1966-02-19/edition/0/page/10?query=70mm&period=1960%20-%201969&sort=relevance).
Arena donderdag weer open. Vrije Volk, 2-10-1967 (Arena Rotterdam verbouwing, met 70mm, ook online delpher.nl/).
Nu ook 70mm speelfilms in Suriname. Vrije Stem, 4-8-1972 (Paramaribo, City 35/70mm bioscoop aankondiging opening september 1972, ook online delpher.nl/).
Binnenkort City theater. Vrije Stem, 7-10-1972 (Suriname Paramaribo, City 35/70mm bioscoop aankondiging opening oktober 1972, ook online delpher.nl/).
Storing City theater praktisch opgeheven. Vrije Stem, 27-11-1972 (Suriname Paramaribo, City 35/70mm projector storing, ook online delpher.nl/).
City theater draait magnifiek. Vrije Stem, 18-12-1972 (Suriname Paramaribo, City 70mm vertoning, ook online delpher.nl/).
Piet Ruivenkamp. Euro-Cinema, Den Haag. NWC, 9-2-1973, uit Haagsche Courant (70mm reprises).
Hedenavond opening Flamboyant Drive-in theater. Vrije Stem, 26-10-1973 (Suriname Paramaribo, bioscoop met DP75, ook online delpher.nl/).
De Parade bioscoop presenteert voor 't laatst: Todd-AO films (breeddoekfilms). - Den Bosch: Theater aan de Parade, 1974 (70mm festivalbrochure maart-april 1974 wegens sloop van het theater, waaronder Brabants Dagblad artikelen: Parade bioscoop, een der modernste van het land, 27-7-1960. Eerste Todd-AO systeem in Z. Nederland, Bossche Parade bioscoop feestelijk geopend, 29-7-1960. Parade bioscoop, OKLAHOMA komt vrijdag a.s., 13-8-1960. 't Begin van 't einde, 14 jaar Parade bioscoop, begin 70-er jaren, einde 70mm-films, 1974).
Asta Den Haag in triplo. NWC, 7-11-1975 (verbouwing Asta, Calypso, Bijou).
Jogchem's Theaters B.V. opent imposant Eurocinema-theatercomplex in Den Bosch. NWC, 19-12-1975.
Corso-theater onderging een verjongingskuur. - Vrije Volk, 6-10-1976 (Rotterdam Corso verbouwing na brand en heropening zonder 70mm).
Den Haag wil ruimtetheater. Algemeen Dagblad, 15-4-1981 (Omniversum, ook online delpher.nl/).
Ad Hanneman. Beekse Bergen uitgebreid met Imax-theater. De Faam, 17-6-1981 (online krantenbankzeeland.nl/issue/faa/1981-06-17/edition/null/page/7).
Imax theater geopend. 'Film', 3-7-1981 (Imax Beekse Bergen, Hilvarenbeek, ook online film-bioscoopbranche.nl).
Janny Rodermond. Imax-theater in Hilvarenbeek door Oosting & Beunderman. De Architect, 8-12-1981 (ook online met account dearchitect.nl/projecten/imax-theater-in-hilvarenbeek-door-oosting-beunderman).
Herman de Wit. Van kinetoscoop tot bioscoop; Utrechtse bioscoopgeschiedenis. 1986? (voorheen online: staging.hetutrechtsarchief.nl/thema/film/bioscoopgeschiedenis, waaronder Catharijne, City, Vreeburg, samengesteld door Herman de Wit, gebaseerd op zijn in 1986 verschenen studie 'Film in Utrecht van 1895 tot 1915').
Tjitte de Vries. Reuzefilmdoek in hotel Leuvehaven. - Vrije Volk, 4-2-1986 (Imax Rotterdam).
Theo Jongedijk. Omniversum slaat internationaal aan. Telegraaf, 9-5-1987 (Omniversum Den Haag, plannen Imax Rotterdam, ook online delpher.nl/).
Huib Stam. De grote brede film krijgt zijn eigen scherm. Volkskrant, 6-4-1989 (Imax Rotterdam, ook online op delpher.nl/).
Henny de Lange. Imax zuigt de kijker de film in. Trouw, 13-5-1989 (Imax Rotterdam, ook online op delpher.nl/).
Imax Rotterdam, en wat u zich daarbij voor moet stellen. Nieuwe Stadsblad, 2-6-1989 (ook online schiedam.courant.nu/issue/HNS/1989-06-02/edition/null/page/6?query=%2270%20mm%22%20imax&sort=relevance&f_issuedate%5B0%5D=1900-01-01T00:00:00Z--%2B100YEARS).
Koude start Imax. Algemeen Dagblad, 27-7-1989 (Imax Rotterdam, ook online delpher.nl/).
Peter Slavenburg. Imax vertoont speelfilms op enorm formaat. Vrije Volk, 18-10-1989 (70mm in Imax Rotterdam, ook online delpher.nl/).
Imax-70mm bioscoop. Algemeen Dagblad, 20-10-1989 (EMPIRE OF THE SUN in Imax Rotterdam, ook online delpher.nl/).
Film GLORY terug op 70mm. Algemeen Dagblad, 22-5-1992 (in Imax Rotterdam, ook online delpher.nl/).
Rob de Kam. Festival breedbeeld geopend. - Nieuwsblad van het Noorden, 26-11-1992 (opening filmfestival Groningen, met foto van Camera operateur Gerard Bierling tijdens SPARTACUS).
Siebrand Vos. Gerard Bierling, hoofd techniek in het Camera-bioscooptheater; 'Je hoeft alleen maar een contact-teepje te plakken'. - Nieuwsblad van het Noorden, 24-9-1993 (interview over automatisering in Camera Groningen).
Bjorn Schrijen. Bioscoopgeschiedenis in cijfers, 2018 (waaronder bijlagen Bioscoopgeschiedenis in Cijfers 1946-2020, Regionale Bioscoopcijfers 2000-2019, online boekman.nl/verdieping/publicaties/bioscoopgeschiedenis-in-cijfers/).
Tom Rosens. Imax geschiedenis in Nederland. Moviescene, 15-5-2009 (online moviescene.nl/p/58455/imax_geschiedenis_in_nederland).
Henk Steenkamp. Het was altijd druk in bioscoop Vreeburg. De Oud Utrechter, 19-4-2011 (operateur memoires, ook online docplayer.nl/16474871-Het-was-altijd-druk-in-bioscoop-vreeburg.html).
Cees de Vos. Theaters in de jaren '40 en '50. Noviomagus, 27-10-2013 (en bioscopen waaronder Scala Nijmegen, online noviomagus.nl/Gastredactie/Vos/Theaters/Theaters.html).
Marc Seijlhouwer. To do, Omniversum 4-5 oktober, imposante projector. - De Ingenieur, september 2014 (open dag Omniversum Den Haag).
Berend Reijnhoudt. Ronduit spectaculair, de digitale toekomst van Omniversum. Vrienden Magazine Museon Omniversum, april-juni 2015.
Thomas van de Sandt. Arnhem heeft grootste IMAX-scherm, scherm van 12x21 m, 2 projectoren van 6.000 w. Technisch Weekblad, oktober 2015 (ook online
tw.nl/arnhem-heeft-grootste-imax-scherm/).
Marco Bouman. Toen Arnhem nog 'Cannes aan de Rijn' werd genoemd. De Gelderlander, 16-5-2018 (Rembrandt, ook online gelderlander.nl/arnhem/toen-arnhem-nog-cannes-aan-de-rijn-werd-genoemd~a7480cfe/).
Stefan Jongerius. Sloop Midi gestart: geen feestje. BD, 10-9-2018 (sloop Midi Tilburg, online bd.nl/tilburg/sloop-midi-gestart-geen-feestje~ad1ff37b/).
Mark van den Tempel. Royal Heerlen heeft weer een toekomst : een rondleiding door Spiegel-directeur Ton Ancion. Holland Film Nieuws, december 2019 (heropening als filmhuis).
Mark van den Tempel. Kino wil er zijn voor alle Rotterdammers : Jan de Vries en Frank Groot succesvol met hun arthouse. Holland Film Nieuws, december 2019 (interview toen er nog geen 70mm zaal was).
Jennifer de Haas. Digitaal tijdperk voor Omniversum. Vriendenmagazine, april-juni 2020 (interview met directeur Berend Reijnhoudt, ook online issuu.com/vriendenmagazine/docs/200305_mag_2020_2_blader),
Edo Dijksterhuis. Kino tweede locatie in Benelux met 70mm projector. Filmkrant, 24-6-2020 (Kino Rotterdam start 70mm projectie met DP70, online filmkrant.nl/nieuws/kino-tweede-locatie-benelux-70mm-projector/).
Kino Rotterdam to launch exclusive 70mm presentations. in70mm.com, 30-6-2020 (persbericht, online in70mm.com/news/2020/kino/index.htm).
70mm-vertoningen nu ook in Kino. Filmkrant, 431, juli-augustus 2020, p. 57 (Kino Rotterdam, ook online filmkrant.nl/wp-content/uploads/2020/06/Filmkrant431.pdf).
Coen van Zwol. Film op 70mm is terug. NRC, 8-7-2020, (over Kino Rotterdam, ook online nrc.nl/handelsblad/2020/07/08/#204).
Introducing Kino's DP70 projector: Mathilda. Kino Rotterdam facebook, circa 26-8-2020 (fotoreportage online facebook.com/pg/KINOrotterdam/photos/?tab=album&album_id=1419873154870148&ref=page_internal).
Guy Campus. Giant dome cinema system makes European debut. AV works, 22-9-2020 (Omniversum digitalisering, online avinteractive.com/markets/cinema/es-installs-esx-giant-dome-cinema-at-omniversum-22-09-2020/).
Johan Wolthuis. 70mm Revival in Dutch Cinemas. 70mm is Back in The Netherlands. in70mm.com, 13-11-2020 (Eye Amsterdam, Kino Rotterdam, Filmhuis Den Haag, online in70mm.com/news/2020/netherlands/index.htm).
Berend Reijnhoudt. De weg naar digitale projectie. Vriendenmagazine, 2021, 1 (Omniversum digitalisering, ook online issuu.com/vriendenmagazine/docs/201126_museon_mag_1_2021_blader).
Nanneke Koning. Bestemmingsplan bedreigt Cinerama in Rotterdam. Holland Film Nieuws, 6-4-2021 (online
hollandfilmnieuws.nl/nieuwscategorieen/op-locatie/bestemmingsplan-bedreigt-cinerama-in-rotterdam/).
Bor Beekman. Op 70mm is '2001' nog mooier. Volkskrant, 12-11-2022, blz. V31 [restauratie in Rotterdam Kino].
BIOSCOPEN IN AMSTERDAM
Thomas Leeflang. Amsterdamse bioscopen : van kijkkast tot Imaxscherm. Film Fun, 36, december 2016, p. 18-26 [ook online thysockersenfilms.com/TOF/FilmFun_files/FilmFun36.pdf].
Thomas Leeflang. Amsterdamse buurtbioscopen : de bioscoopketen van de familie Van Royen. Film Fun 55, juli 2018, 19-32 [Apollo, Bio, Capitol, Ceintuur, Edison, Hallen, Luxor, Plaza, Victoria, West-End, ook online thysockersenfilms.com/TOF/FilmFun_files/FilmFun55N.pdf].
Thomas Leeflang. De teloorgang van de Amsterdamse buurtbios : vrij en onverveerd. Film Fun, 74, februari 2020, p. 29-36 [waaronder Centraal, Parisien, Edison, Olympia, National, Hollandia, Desmet, Cinetol, Nova, ook online thysockersenfilms.com/TOF/FilmFun_files/ff74-.pdf].
DU MIDI
Naast Apollohal komt een nieuw bioscooptheater. Volkskrant [?], 9-12-1953 (oorspronkelijke Du Midi).
Een nieuwe bioscoop. Oficieel orgaan van den NBB, 20-5-1954 (opening oorspronkelijke Du Midi, ook online film-bioscoopbranche.nl).
Cinema Du Midi openings programma. 3-9-1959 (brochure betreffende herbouw na brand).
Nieuw Todd-AO-theater in Amsterdam. Nieuwsblad van het Noorden, 2-8-1960.
PORGY AND BESS nu in Nederland, Todd-AO in cinema Du Midi. NWC, 23-9-1960.
De première van SPARTACUS. NWC, 7-4-1961.
Honderdduizend Amsterdammers zagen WEST SIDE STORY. NWC, 13-7-1962.
Ondanks televisie: 200 duizend kijkers voor een film. Volkskrant 3-11-1962 (WEST SIDE STORY in Du Midi).
WEST SIDE STORY draait een jaar in Du Midi : belangstelling verflauwt nog niet. Algemeen Handelsblad, 22-2-1963.
Stralendste vrouw uit WEST SIDE STORY : Rita Moreno even in Amsterdam. Volkskrant, 2-3-1963.
WEST SIDE STORY jaarfeest in cinema Du Midi te Amsterdam. NWC, 8-3-1963.
Spiegel en pers. Oud-Wassenaar, woensdag. Algemeen Handelsblad, 27-9-1963 (interview met Spiegel tijdens LAWRENCE OF ARABIA premiere in Nederland, ook online delpher.nl).
WEST SIDE is springlevend, 85e week in één Amsterdamse bioscoop. Gelderlander, 19-10-1963.
Schiphol in rep en roer voor Claudia Cardinale. Volkskrant, 17-12-1964 (wegens CIRCUS WORLD, ook online delpher.nl).
DIE KNOTSGEKKE KERELS IN HUN VLIEGENDE KRATTEN, continentale première. NWC, 23-7-1965.
Gala-première DE GETEMDE FEEKS in Cinema Du Midi Amsterdam. NWC, 6-10-1967.
Haagse zag SOUND OF MUSIC 83 keer. Parool, 21-11-1967 (in Euro Den Haag).
Wereldrecord film-kijken. NWC, 24-11-1967 (THE SOUND OF MUSIC in Euro Den Haag).
Luisterrijke gala premiere van Russische Tolstoi-verfilming OORLOG EN VREDE in het Haagse Metropole-Tuschinski-theater. NWC, 22-12-1967.
OLIVER-glazen in actie voor Bio. NWC, 29-11-1968 (Jack Wild in Nederland).
De prinses zag 'OLIVER' en Oliver [Reed] op galapremière. NWC, 3-1-1969.
Gala-première OLIVER besloot viering Bondsjubileum, Prinses Margriet toonde grote aandacht voor Bio. 'Film', januari 1969 (ook online film-bioscoopbranche.nl).
FUNNY GIRL in premiere. NWC, 28-2-1969 (galapremiere in Du Midi).
Prinses Margriet woonde galapremiere bij van SONG OF NORWAY. NWC, 16-4-1971 (in Asta Den Haag).
'John Wayne overleeft ons allemaal' zegt Mark Rydell : maker THE COWBOYS bezocht even Nederland. NWC, 31-3-1972.
Du Midi theater Amsterdam moet stoppen. [Ongeïdentificeerd], 24-8-1977.
Bioscoop Du Midi weer open in een nieuwe stijl. Parool, 2-12-1977.
Voormalige bioscoop Du Midi wordt congrescentrum. Amsterdams Stadsblad, 25-10-1989.
Karel Loeff. Monumenten van vertier, herbruikte bioscopen. Ons Amsterdam, september 2006 (Olympia, Capitol, Du Midi).
De helden van Amsterdam, een kijkje in de archieven van de Amsterdamse brandweer: Du Midi afgebrand! Oud Amsterdammer, 21-8-2012 (brand 1957).
FLORA
Flora herrijst als bioscoop. Waarheid, 16-7-1952 [niet gelezen].
Amsterdam opening Flora theater. Maasbode, 27-5-1953.
De Amsterdamse Flora als een Phoenix uit de as herrezen. NWC, 29-5-1953 en 5-6-1953.
CLEOPATRA in Aalsmeers bloemencorso. NWC, 13-9-1963.
MY FAIR LADY veroorzaakt run op kassa van het Amsterdams Flora theater. NWC, 1964.
Audrey [Hepburn] spectaculaire [MY FAIR] LADY : Johan (Alfred Doolittle) Kaart vond het allemaal prachtig : mannenrollen op topniveau. Algemeen Dagblad, 18-12-1964 (premiere).
Na 672 voorstellingen in 48 weken neemt Flora afscheid van MY FAIR LADY. Vrije Volk, 20-11-1965.
Nederland in het teken van DOCTOR DOLITTLE. NWC, 15-12-1967.
Flora Disney theater. 'Film', 23-6-1977 (ook online film-bioscoopbranche.nl).
Disco verdringt Donald Duck. [Wiering's Weekblad?], 8-10-1980 (Flora sluiting).
Herman Pinkse. Flora in een nieuwe gedaante? Binnenstad, juni 2003 (sloop, ook online amsterdamsebinnenstad.nl/binnenstad/200/flora.html).
Ivo Blom, Paul van Yperen. Het nimmer gebouwde Flora-Palace. Ons Amsterdam, september 2004.
NÖGGERATH
WEST SIDE STORY, Amsterdam op drift. NWC, 20-12-1963.
Een theater waar Amsterdam trots op kan zijn. NWC, 24-4-1970 (verbouwing).
Nöggerath theater Amsterdam fonkelnieuw. 'Film', juni 1970 (verbouwing, ook online film-bioscoopbranche.nl)).
Paul Broers. Amsterdamse bioscopen - Het Nöggerath Theater, Reguliersbreestraat 34. Binnenstad, augustus 1992.
Wim Ruigrok & Eric Slot. Oudste bioscoop nu Nieuw Bangkok. Ons Amsterdam, juni 2000.
CALYPSO
H. van Vreeswijk. De architect aan het woord, een beschouwing over de bouw van het Calypso-theater. 'Film', april-mei 1957 (ook online film-bioscoopbranche.nl).
In Calypso, uitgaan op Parijse tijden. [Telegraaf ?], 6-8-1965.
Film in Hirsch. 'Film', 29-2-1980 (verbouwing, ook online film-bioscoopbranche.nl).
BELLEVUE CINERAMA & FILMMUSEUM CINERAMA
Bellevue wordt Cinerama-theater. Telegraaf, 28-9-1963 (Bellevue Amsterdam, ook online delpher.nl).
Cinerama-Amsterdam, een rijke aanwinst voor Amsterdam, door architectenbureau K.J. Roosendaal, J.R. Koning. NWC, 28-5-1965.
Han Reinsberg. Wij spraken met C.L.W. Wirtz, interieur-architect G.K.f. (over Bellevue). NWC, 18-6-1965.
Henk ten Berge. John Fernhout's spectakel opent Bellevue-Cinerama. Telegraaf, 19-11-1965 (FORTRESS OF PEACE).
Bij de omslagfoto. 'Film', november-december 1965 (ook online film-bioscoopbranche.nl).
Bellevue Cinerama een aanwinst voor het Amsterdamse vermaakscentrum. Haarlems Dagblad, 17-12-1965.
Bellevue Cinerama geopend. NWC, 17-12-1965.
B.J. Bertina. Amsterdam heeft nu ook Cinerama. [Volkskrant ?], december 1965.
Cinerama Amsterdam betekent echt uit. 'Film', september-oktober 1966 (ook online film-bioscoopbranche.nl).
GRAND PRIX. NBF-Bulletin, no. 5, 1967 (filmopnamen).
Periode van exclusieve Cineramafilms voorbij? Monsterprodukties lopen niet zo best. De Havenloods, 15-2-1968.
De vrouw in 2001. Parool, 2-11-1968 (modewedstrijd tijdens 2001: A SPACE ODYSSEY).
City Film nieuws. NWC, 6-11-1968 (2001: A SPACE ODYSSEY modeshow in Bellevue).
Henk van der Meijden. Hoofdfilm te kort. De Telegraaf, 11-2-1970 (over roadshow WINNING).
Prinses Margriet op première MAROONED, raketmodel voor Mr. van Vollenhoven. NWC, 6-3-1970.
Slotemaker in de slip voor Steve McQueen : film LE MANS over racen en de coureurs (Parool, 19-6-1970),
Cineac Algemeen Dagblad te Rotterdam schudde verleden van zich af. NBB Persberichten 9-7-1970 (over Bellevue architect Carel Wirtz).
Feestmarkt op het Waterlooplein. NWC, 27-11-1970 (WATERLOO in Bellevue).
Carel Wirtz. Maak u los van 'praktische' gewoonten, zij staan het nieuwe in de weg. 'Film', december 1970 (lezing op NBB congres, ook online film-bioscoopbranche.nl).
Margriet en Pieter bij premiere van SONG OF NORWAY. Parool, 9-4-1971 (in Asta Den Haag).
Prinses Margriet woonde de galapremiere bij van SONG OF NORWAY. NWC, 16-4-1971 (in Asta Den Haag).
Dozy, Freek: Goed zo voor Bellevue Cinerama. NBF-Bulletin, december 1974-januari 1975 (projectie).
Zuinige filmfans gaan door de week. Parool, 13-11-1985.
Extra serie films van David Lean. Parool, 19-4-1991.
Filmmuseum krijgt zaal in Cinerama. Trouw, 2-3-2001.
Filmmuseum Cinerama van start. Holland Film Nieuws, april 2001 (ook online film-bioscoopbranche.nl).
Bellevue niet weg uit de Marnixstraat. Parool, 22-6-2002.
Nathan Vos. Plan theaterstraat in Amsterdam, Van den Ende wil Nieuwe de la Mar en Calypso. Telegraaf, 26-9-2002.
Bianca Stigter. Het brede beeld als antwoord op de televisie: je zit ín OKLAHOMA. NRC, 20-8-2003 (widescreenweekend).
Jan Ruyters. Molens en kaasmarkten in breedbeeld. Trouw, 21-8-2003 (widescreenweekend).
Joost Ramaer. Doorbraak voor Van den Ende, B&W positief over drie nieuwe theaters. Volkskrant, 15-9-2003.
André Waardenburg. 'THE MAN WHO KNEW TOO MUCH' uit drie luidsprekers. NRC, 16-7-2004 (widescreenweekend).
André Waardenburg. Hommage aan 70mm formaat. NRC, 17-8-2005 (widescreenweekend).
Afscheid van Filmmuseum Cinerama. Filmmuseum Zine, november 2005-januari 2006.
Roloff de Jeu. Dit was Cinerama! Video & Audio Report, 1-12-2005.
André Waardenburg. Verdrinken in het projectiescherm. NRC, 23-12-2005.
Mark Moorman. Requiem voor Cinerama. Parool, 24-12-2005.
Belinda van de Graaf. De gevelletters van Bellevue Cinerama gaan we in ieder geval redden. Trouw, 29-12-2005 (interview met Jan-Hein Bal, ook online trouw.nl/home/de-gevelletters-van-bellevue-cinerama-gaan-we-in-ieder-geval-redden-misschien-het-scherm-ook~ab1b0a7e/).
Mariska Graveland. Sluiting Cinerama, de wereld in widescreen. Filmkrant, januari 2006.
Joost Ramaer. VdEnde-theater hoeksteen nieuw Leidseplein. Volkskrant, 13-1-2006.
Corrie Verkerk. De laatste film van Bellevue Cinerama. Parool, 4-12-2006.
Ruth van Beek. Afscheid van Bellevue Cinerama. VandenEnde Foundation Halfjaarbericht, december 2006.
Raimond Wouda. Afscheid van Filmmuseum Cinerama. Filmmuseum Zine, januari-februari 2007.
Barend de Voogd. STAR WARS : Lukes magische kracht. Schokkend Nieuws, oktober-november 2015 (over Nederlandse première Rembrandt Arnhem 1977).
REMBRANDTPLEINTHEATER
Zachte tapijten, veel marmer, het is ons paradepaardje. Vrije Volk, 14-7-1966.
Rembrandtpleintheater gaat open, in Amsterdam bioscoop erbij. Parool, 30-8-1966.
Rembrandtpleintheater met feest geopend. Volkskrant ?, 1-9-1966.
Rembrandtsplein theater, juweel van een bioscoop. Vrije Volk, 1-9-1966.
Rembrandtplein theater geopend. NWC, 9-9-1966.
Rembrandtplein theater. 'Film', september-oktober 1966 (ook online film-bioscoopbranche.nl).
HELLO, DOLLY! 'Film', januari 1970 (drievoudige première, ook online film-bioscoopbranche.nl).
Eric van den Bogaard. Escape, indrukwekkend. Spits, 29-6-2006 (latere discotheek).
TUSCHINSKI
GEJAAGD DOOR DE WIND. NWC, 4-4-1969 (70mm premiere Tuschinski Amsterdam en Metropole Den Haag).
Johan Wolthuis. Tuschinski theatre in Amsterdam re-opened after refurbishment. Cinema Technology, june 2003 (restauratie).
Theaterpaspoort Pathé Tuschinski. Holland Film Nieuws, oktober 2011 (uitrusting en faciliteiten).
Mark van den Tempel. Tuschinski weer dichter bij originele staat : zaal 2 en 3 van grande dame onder handen genomen. Holland Film Nieuws, december 2019 (verbouwing zaal 2-3).
CITY
City theater te Amsterdam geopend! NWC, 1-11-1935.
J.G. Wattjes. Het City-theater te Amsterdam, architecten Jan Wils en O. Rosendahl. Het Bouwbedrijf, 3-4-1936 (ook online delpher.nl/).
City Amsterdam 18 september open. NBB Persberichten, 3-9-1969 (verbouwing).
City theater Amsterdam na renovering heropend. NWC, 26-9-1969 (verbouwing).
City Amsterdam ging 18 september open. 'Film', 1-10-1969 (verbouwing, ook online film-bioscoopbranche.nl).
City rekent voorgoed af met popcorn- en rolletje-drop-imago. Amsterdams Stadsblad, 13-7-1994 (verbouwing).
Paul Broers. Amsterdamse bioscopen: City-theater - Kleine Gartmanplantsoen 15-19. Binnenstad, augustus 1994 (verbouwing).
Wietse Schmidt. City wordt arthouse bioscoop. Echo, 24-1-2007 (verbouwing).
Henk van Gelder. Moderne prachtbioscoop, nieuwe City theater opende in 1935 zijn deuren op het Leidseplein. Ons Amsterdam, maart 2010 (geschiedenis).
Raymond van den Boogaard. City-theater biedt nu 'totaalervaring'. NRC, 1-12-2010 (heropening).
DESMET
Cine 'D', klein theater in Amsterdam. 'Film', januari 1970 (opening zaal 2, ook online film-bioscoopbranche.nl).
Bart Jan Klaster. De edel-figurant en APOCALYPSE NOW. Parool, 3-11-1979 (Interview met de Nederlander Peter Gest).
Desmet: zo grootvader, zo vader, zo zoon. Amsterdams Stadsblad, 16-7-1980 (verbouwing).
De Plantage bloeit. 'Film', 28-11-1980 (verbouwing, ook online film-bioscoopbranche.nl).
Frans van Oers. Scherptediepte, heropening Desmet. [Ongeïdentificeerd], augustus 1983 (verbouwing).
Feestweek 5 jaar Filmtheater Desmet, programma 18-8-1988 (brochure).
Leo Dekker. Feestweek in Desmet, Waarheid, 20-8-1988 (jubileum).
SPARTACUS in de breedte. Filmkrant, december 1995 (vertoning in Desmet).
FILMMUSEUM VONDELPARK
Filmmuseum bijna open! 'Film', september 1991 (verbouwing, ook online film-bioscoopbranche.nl).
Egbert Koster. Decor en werkelijkheid in verbouwd Amsterdams filmmuseum. Renovatie & Onderhoud, januari 1992 (verbouwing).
NFM, voor elke film de juiste zaal in het filmpaviljoen. 'Film', september 1992 (Filmmuseum verbouwing, ook online film-bioscoopbranche.nl).
THE KING AND I. Filmkrant, november 1997 (in Filmmuseum op 70mm).
CAN-CAN op 70mm. Filmkrant, januari 1998 (in Filmmuseum).
Kees Groenenboom. Epische films in volle glorie vertoond. Noordhollands Dagblad, 10-8-2000 (Size Matters festival).
Belinda van de Graaf. Formaat van breedbeeld zorgde voor pure poëzie. Trouw, 17-8-2000 (Size Matters festival).
Asing Walthaus. Het grote, grote, grote doek. Leeuwarder Courant, 11-8-2002 (widescreenweekend).
Marco Weijers. Het formaat telt, Filmmuseum vertoont 70mm films. Telegraaf, 15-8-2002 (festival).
Bianca Stigter. De glorie van 70mm millimeter, het Filmmuseum vertoont widescreen producties. NRC, 16-8-2002 (festival).
Bericht uit de cabine. Filmmuseum Zine, mei 2003 (waaronder foto DP75 projector).
Roos Menkhorst. De showman in het donker, carrière operateur. Trouw, 26-11-2011 (waaronder interviews met operateurs Marieke van de Pol en Hans van Noort, met foto van DP70 projector).
Vondelparkpaviljoen. Open monumentendag Amsterdam, 8-9-2012 (bouwgeschiedenis).
EYE FILMMUSEUM
Erik Geldof & Simon Kiefte. Het oog wil ook wat, Filminstituut Eye Amsterdam, constructief ontwerp. Bouwen in Staal, oktober 2011 (Eye constructie).
Bob Witman & Bor Beekman. Het nieuwe filmmuseum in Amsterdam, een blits gebouw van twee architecten uit Wenen, wil een nationaal instituut worden. Volkskrant 30-3-2012 (Eye openingspecial waaronder architectuur).
Eye opening. VPRO gids bijlage, 31-3-2012 (openingsfestival magazine, ook online issuu.com/eye_film/docs/eyefestivalmagazine).
Chris Reinewald. Fenomenaal trappenpaleis van bewegend beeld. Museumvisie, 2, zomer 2012 (Eye architectuur, met bouwcredits).
Ronald Simons. Paul Verhoevens TOTAL RECALL op 70mm. Website Filmprikbord, 16-8-2012, online filmprikbord.nl/?page=prikborden&action=view&id=28231.
Guido Hogenbirk. Ooglijk gebouw, een mooi gebouw is niet per se handig in gebruik. Quest, september 2012 (Eye architectuur en constructie).
Berend Jan Bockting. KLOOTZAK in première zonder Van Wageningen, gehuurde projector van THE MASTER de andere openingsfilm laat het afweten. Volkskrant, 25-1-2013 (waaronder 70mm projectie op filmfestival Rotterdam).
A[ndré] W[aardenburg]. 70mm, scherp, scherper, scherpst. Filmkrant, februari 2013 (THE MASTER op 70mm).
Nigel Wolland & Johan Wolthuis. Cinema tour, around a commemoration, or two veterans on a nostalgia trip? Cinema Technology, march 2014 (bioscopen Kinepolis Brussel & Antwerpen, Eye Amsterdam, Cinemec Ede, BFI Imax Londen).
Lotte Walrave. Interviews : 35mm film. Website Eye, 10-12-2015 (interview met operateur Martin Schrevelius, online eyefilm.nl/nl/magazine/35mm-film/141181).
Eye vertoont nieuwe Tarantino op bijzonder filmformaat. Website Parool, 11-12-2015 (THE HATEFUL EIGHT in Eye, online parool.nl/kunst-media/eye-vertoont-nieuwe-tarantino-op-bijzonder-filmformaat~bee99be1/).
Stormloop op 70mm-kaarten voor Tarantino-film in Eye. Website Parool, 11-12-2015 (THE HATEFUL EIGHT in Eye, online parool.nl/kunst-media/stormloop-op-70mm-kaarten-voor-tarantino-film-in-eye~b7114f0c/).
Stormloop op kaarten nieuwe 70mm-film Quentin Tarantino. - Website NOS, 11-12-2015 (THE HATEFUL EIGHT in Eye, online nos.nl/artikel/2074551-stormloop-op-kaarten-nieuwe-70mm-film-quentin-tarantino.html).
Eye verkoopt 4500 kaarten voor 70mm-Tarantino. Website Parool, 24-12-2015 (THE HATEFUL EIGHT in Eye, online parool.nl/kunst-media/eye-verkoopt-4500-kaarten-voor-70mm-tarantino~b5e815b3/).
THE HATEFUL 70mm: nieuwe Tarantino gehavend in de bios. - Website NOS, 29-12-2015 (projectie in Verenigde Staten, online nos.nl/op3/artikel/2077764-the-hateful-70mm-nieuwe-tarantino-gehavend-in-de-bios.html).
Gianni Schepens. In Eye zijn de oude projectoren afgestoft. - Parool, 6-1-2016 (THE HATEFUL EIGHT in Eye).
Kees Driessen. Moet je de nieuwe Tarantino zien in 70mm? - Website VN, 6-1-2016 (THE HATEFUL EIGHT in Eye, online met account vn.nl/tarantino-in-70mm/).
Johan Wolthuis. In Amsterdam 70mm is reborn! - Website In70mm.com, 26-1-2016 (THE HATEFUL EIGHT in Eye, online in70mm.com/news/2016/amsterdam/index.htm).
Eye vestigt wereldrecord met Tarantino-film. Noordhollands Dagblad, 3-6-2016 (met ruim 36.000 bezoekers voor 70mm print THE HATEFUL EIGHT).
Edo Dijksterhuis. Eye vertoont EMPIRE OF THE SUN op 70mm. De Filmkrant, 4-7-2016, online filmkrant.nl/nieuws/eye-vertoont-empire-of-the-sun-op-70mm/.
Johan Wolthuis. World record of 70mm in Amsterdam! in70mm.com, 20-9-2016 (THE HATEFUL EIGHT in Eye, online in70mm.com/news/2016/eye/index.htm).
Kees van Oostrum. Shutter Island. American Cinematographer, october 2016 (THE HATEFUL EIGHT in Eye).
Rosbeektechniek supplies Amsterdam’s New Eye Film Institute. 7-4-2017 (waaronder projectie installatie, online rosbeektechniek.nl/2017/04/07/rosbeektechniek-supplies-amsterdams-new-eye-film-institute/).
Oorlogsfilm DUNKIRK in Nederland niet op 70mm. Telegraaf, 8-7-2017.
Aramis Gonzalez. Filmisch vinyl: waarom zijn 70mm-vertoningen zo magisch? 25-7-2017 (naar aanleIding van 2001: A SPACE ODYSSEY in Eye, online eyefilm.nl/nl/magazine/filmisch-vinyl-waarom-zijn-70mm-vertoningen-zo-magisch/227667).
Sam de Wilde. Hoyte van Hoytema over DUNKIRK, 'We willen de kijker zo dicht mogelijk bij de stress brengen'. De Filmkrant, juli-augustus 2017 (interview met cameraman van Hoytema, ook online filmkrant.nl/interview/hoyte-van-hoytema-over-dunkirk/).
Geoffrey Macnab. High flying Dutchman: profile Hoyte van Hoytema DOP. See NL. 28, august 2017 (interview met DUNKIRK cameraman).
&
Geoffrey Macnab. Epic benefits: production report DUNKIRK. See NL, 28, august 2017 (interview met Nederlandse coproducent Maarten Swart, ook online
see-nl.com/document/d3b60970-2a7e-4d49-bf41-260b3393d38c).
Andre Waardenburg. Hoe groter, hoe beter: Size does matter! De Filmkrant, 30-3-2018 (verslag Eye college This is Film: Large Film Formats: LAWRENCE OF ARABIA in 70mm, online filmkrant.nl/nieuws/hoe-groter-hoe-beter-size-does-matter/).
Andre Waardenburg. Analoge filmprojectie: een verloren gegane kunst. De Filmkrant, 18-4-2018 (verslag Eye college This is Film: filmprojectie, online filmkrant.nl/nieuws/analoge-filmprojectie-een-verloren-gegane-kunst/).
Andre Waardenburg. Gerestaureerde versie '2001' is niet perfect (en dat is precies de bedoeling). NRC, 29-5-2018 (70mm reprise in Eye).
Marjan Berk. Traditie. De Gelderlander, 3-1-2019 (column, over THE SOUND OF MUSIC in Eye).
Andre Waardenburg. Verslag eerste lezing This Is Film! De laatste der Mohikanen. De Filmkrant, 11-3-2019 (verslag Eye college met negative cutter Mo Henry, online filmkrant.nl/nieuws/this-is-film-laatste-der-mohikanen/).
Emiel Poelert. Urker Klaas Post kreeg opnieuw een belletje voor een grootse Hollywood-film: ‘De krenten uit de pap’. De Stentor, 26-8-2020 (interview met Klaas Post over TENET, ook online destentor.nl/urk/urker-klaas-post-kreeg-opnieuw-een-belletje-voor-een-grootse-hollywood-film-de-krenten-uit-de-pap~ae189661/).
Gesina Roters. Supergaaf: inspiratie. Bouwwereld, 20-10-2020 (Eye architectuur, ook online https://www.architectuur.nl/inspiratie/supergaaf-volgens-gesina-roters/)
75 jaar Filmmuseum, een overzicht. Nederlands Historisch Film Archief, Stichting Nederlands Filmmuseum, Stichting Eye Film Instituut Nederland, Stichting Eye Filmmuseum / red. Paul Kempers. - Amsterdam : Eye Filmmuseum, 2021, 26 p., (1946-2021, online eyefilm.nl/uploads/downloads/blocks/Eye-75jaar-chronologie.pdf).
Sarah Famke Oortgijsen. Waarom 70mm het beste formaat is om OPPENHEIMER te kijken. Eye Filmmuseum en Kino in Rotterdam zijn de enige twee bioscopen in de Benelux waar je OPPENHEIMER op 70mm kunt kijken. Waarom is dat de moeite waard? 27-7-2023 (online eyefilm.nl/nl/magazine/waarom-70mm-het-beste-formaat-is-om-oppenheimer-op-te-kijken/1023803).
Paul Jeursen. Een exclusieve ontmoeting met Hoyte van Hoytema. De Nederlander Hoyte van Hoytema was vorige week bij een exclusieve screening en Q&A van OPPENHEIMER bij het Eye Filmmuseum in Amsterdam. ModMod was erbij. 4-8-2023, (online, modmod.nl/hoyte-van-hoytema/).
RIALTO
Rialto/Rivoi in Amsterdam. NWC, 20-7-1973 (splitsing).
PATHÉ ARENA IMAX
Bernard Hulsman. Een grote doos met 3.250 stoelen, Pathé-megabioscoop als opmaat naar een nieuw stadscentrum. NRC, 6-4-2000.
Jaap Huisman. De filmfabriek van de Bijlmer, megabioscoop. Vrij Nederland, 8-4-2000.
Johan Wolthuis. Pathé Arena Amsterdam report. Cinema Technology, december 2000.
Remke de Lange. Kijken en ook beleven in de Imax-zaal. Trouw, 24-3-2005.
Nieuwe Imax-zalen voor Pathé. Holland Film Nieuws, december 2009 (digitalisering, ook online film-bioscoopbranche.nl).
Frank de Neeve. Imax digital makes inroads in the Netherlands. Cinema Technology, march 2010.
BALANS EN EPILOOG
The International 70mm Association. Weltwunder der Kinematografie, januari 1995.
Jeroen Huijsdens. The big screen the big difference, Pathe breidt uit met IMAX, JT komt met XD Experience. Holland Film Nieuws, december 2012 (digitaal breedbeeld, ook online film-bioscoopbranche.nl).
OVERIG
OKLAHOMA, eerste film in nieuw perspectivisch systeem, Todd-AO vooruitgang na Cinerama. Parool, 22-10-1955.
De nieuwste projectie- en geluidssystemen. - 'Film', april 1956 (waaronder Todd-AO, CinemaScope 55, Naturama, Cinemiracle, ook online film-bioscoopbranche.nl).
Photokina 1956, grote belangstelling voor demonstraties met nieuw panoramisch projectiesysteem. 'Film', september-october 1956 (Todd-AO, ook online film-bioscoopbranche.nl).
Eerste Nederl. demonstratie van nieuw projectiesysteem, Todd-AO betrekt bioscoopbezoeker in de handeling. Onbekende krant, juni 1957 (Todd-AO demonstratie in Den Haag Kurhaus).
Filmsensatie Todd-AO. 'Film', juni-juli 1957 (ook online film-bioscoopbranche.nl).
Zesde bioscooptheater te Heerlen : Todd-AO in Royal theater. Limburgsch Dagblad, 31-8-1957 (ook online delpher.nl/).
B.J. Bertina. Boerenbedrog in Todd-AO. De Volkskrant, 20-12-1958 (SOUTH PACIFIC 70mm, Asta Den Haag).
Edouard Bouquin. De film teruggedraaid. Elseviers Weekblad, 10-1-1959 (SOUTH PACIFIC 70mm, Asta Den Haag).
De 70mm film in opmars? 'Film', november-december 1959 & januari-februari 1960 (ook online film-bioscoopbranche.nl).
Todd-AO ook in Nederland in opmars. NWC, 28-10-1960.
Als eerste bioscoop in Limburg : Palace te Maastricht geschikt voor projectie Todd-AO 70 films : binnenkort ook in Royal Heerlen. Limburgsch Dagblad, 27-4-1961 (ook online delpher.nl/).
Limburgse premiere in Todd-AO : musical 'CAN-CAN' apart door perfecte techniek. De Nieuwe Limburger, 27-4-1961 (in Maastricht Palace, ook online delpher.nl/).
Tweede theater in Limburg : vanaf vrijdag Todd-AO in Royal-Theater Heerlen. Limburgsch Dagblad, 31-5-1961 (ook online delpher.nl/).
Royal-theater Heerlen : 'Het wonder van Todd-AO' toont van de mogelijkheden van nieuw procede. Limburgsch Dagblad, 3-6-1961 (ook online delpher.nl/).
Zeventig millimeter projectie. 'Film', mei-juni 1962 (ook online film-bioscoopbranche.nl).
Rene van Eijsden. Succes voor geluidsmixage Omniversum. AV-Magazine, oktober 1985, p. 60-61 (in Bob Kommer Studio's, Den Haag).
Ben Apeldoorn. De adembenemende geneugten van het Omniversum : wandelen in een computerdroom. Leidsch Dagblad, 26-4-1986 (interview met programmaleider Willem Bijleveld, ook online leiden.courant.nu/).
Imax-theater aan de Leuvehaven : Rotterdams 'zusje' van Omniversum binnenkort open. Haagsche Courant, Uit-bijlage, 18-1-1989.
Ab Zagt. Race tegen de klok. AD, 20-12-1990 (waaronder distributie LAWRENCE OF ARABIA).
Huib Stam. LAWRENCE doolt rustig, scherp, helder: Nederland blijft achter met bouw van moderne breedbeeldbioscopen. Volkskrant, 24-12-1990.
Bram Reijnhoudt. 70mm, heeft grootbeeld ook in Nederland toekomst? Skoop, december 1990-januari 1991.
Ab Zagt. Hoe breder hoe mooier, eindelijk weer een 70mm film in de bioscopen. AD, 17-9-1992 (FAR AND AWAY).
Mark van den Tempel. 70mm, de lang uitgestelde doorbraak van het brede beeld. Flashback, winter 1993-1994.
70mm films. 70mm newsletter, special Los Angeles edition, october 1994 (uitvoerige westerse filmografie).
Mark van Driel. De oorlog der millimeters, de breedbeeldrevolutie in Hollywood en Nederland. Jaarboek mediageschiedenis 7. - Amsterdam: IISG, 1995.
Palace-cinema wordt luxehotel. Stichting MestreechOnline, 18-4-2011 (voormalig Maastricht Palace, online forum.mestreechonline.nl/forum/mestreech-maastricht/buurten/maastricht-centrum/wyck/811-palace-cinema-wordt-luxehotel/page3).
Thomas Leeflang. Todd-AO 70mm film : het wonder van het perfecte beeld. Film Fun, 70, oktober 2019, p. 20-25 [ook online thysockersenfilms.com/TOF/FilmFun_files/FilmFun70.pdf].
Jeroen Huijsdens. Techniekspecialist en celluloidfan Ronald Rosbeek overleden. Holland Film Nieuws, 2-2-2021 (waaronder 70mm projectie installateur in Eye, Kino, Filmhuis Den Haag, online hollandfilmnieuws.nl/nieuwscategorieen/cast/techniekspecialist-en-celluloidfan-ronald-rosbeek-overleden/).